6. Verbeteren bestuurscultuur

We verbeteren de bestuurscultuur en samenwerking om er zo optimaal mogelijk te kunnen zijn voor onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Daarbij streven we naar een meer open en transparante samenwerking tussen raad, college en ambtelijke organisatie. We werken als eenheid met duidelijkheid over eigen rollen.

Kijkend naar de bestuurscultuur is er een cultuurkant en een instrumentele kant. De cultuurkant gaat over het elkaar ontmoeten binnen en buiten de vergaderingen, de instrumentele kant zijn bijvoorbeeld verordeningen die zijn vernieuwd.
De cultuurkant van de werkzaamheden van de raad is door het digitale vergaderen vanwege COVID-19 niet of nauwelijks aan bod gekomen in 2021. Het blijkt heel lastig om stappen te maken in verbetering van de cultuurkant zonder elkaar fysiek te ontmoeten. Het hele jaar hebben de raadscommissies en de gemeenteraad digitaal vergaderd. Hoewel de meeste raads- en commissieleden bedreven zijn geraakt in het digitaal vergaderen, ervoeren de meeste deelnemers het als een gemis dat men elkaar niet fysiek kon ontmoeten. Dit leidde soms zelfs tot irritaties die niet direct na de vergadering uitgesproken konden worden.
Het begin van het zomerreces is gevierd met een fietstocht voor de raad en het college richting Rhederlaag. Onderweg was er ruimte voor enige uitleg over de omgeving en konden er bij verschillende horeca gelegenheden een hapje en een drankje worden genuttigd. Deze bijeenkomst werd zeer op prijs gesteld, niet in de laatste plaats omdat veel raadsleden elkaar weer voor het eerst sinds lange tijd fysiek ontmoeten.
Aan de instrumentele kant hebben we wel stappen kunnen zetten. De gemeenteraad heeft in juni de ‘gedragscode voor de gemeenteraad’ inclusief een protocol ‘wat te doen bij vermoedens van integriteitsschending’ vastgesteld. In een kleine werkgroep bestaande uit een raadslid, de burgemeester, de griffier en een externe deskundige, is een ‘werkwijze voor geheimhouding’ opgesteld die ook in juni door de raad is vastgesteld.
In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 heeft de gemeenteraad besloten zelfstandig een aantal bijeenkomsten te organiseren over het raadswerk met als doel om geïnteresseerde inwoners te informeren. Er zijn in totaal drie digitale bijeenkomsten geweest onder de noemer ‘Raad en Daad’. Iedere  bijeenkomst wordt voorbereid door 2 raadsleden met assistentie van de griffie.
Op verzoek van de raadsleden is er in het najaar een werkgroep gevormd die zich heeft gebogen over een andere manier van inspraak. In december 2021 is besloten met een vernieuwde vorm van inspraak te gaan werken per 2022. De inspraak is vanaf 2022 voor alle onderwerpen een week voorafgaand aan de commissievergaderingen. Op deze manier hopen we inwoners meer te kunnen horen en kunnen de raads- en commissieleden de inspraak ook beter betrekken in hun meningsvorming.

Voorstellen voor verbetering komen via het Presidium naar de raad toe. De raad is zelf mede verantwoordelijk voor een goede en open sfeer in alle raadsbijeenkomsten. Raadsleden kunnen en mogen elkaar daarbij, indien nodig, op aanspreken.

We staan voor een gemeente die weet wat er leeft in de samenleving en in de verschillende kernen van de gemeente. We zetten in op nabijheid. Dit betekent korte lijnen met onze inwoners, verenigingen, dorps- en wijkraden, ondernemers en maatschappelijke organisaties. We ontwikkelen nieuwe vormen van participatie waarbij initiatief vanuit inwoners centraal staat. Vanuit het programma 'Zevenaar Verbindt' zetten wij in op het verder versterken van de verbinding met de inwoner, de verbinding tussen bestuur en organisatie en de verbinding binnen de organisatie.

We werken vanuit de focuspunten: gastvrij, verbindend en service op maat. Daarbij hebben we een ja, mits....houding.

• Nieuw beleid ontwikkelen we samen met inwoners. We betrekken hen in een vroeg stadium.
• Bij nieuwe (ruimtelijke) ontwikkelingen worden initiatiefnemers verantwoordelijk om in een vroeg stadium met de omgeving te overleggen. We faciliteren waar nodig.
• We delen goede voorbeelden van participatie met elkaar en met onze samenleving.

Doeduiten
In deze coronatijd wordt minder gebruikgemaakt van de Doeduiten.

Contacten met dorpen en wijken
Eind maart zijn 14 Coronabomen in alle kernen (en Tuindorp en Ooij) geplant. Deze (walnoot)bomen herinneren aan deze bijzondere tijd. De locaties zijn in overleg met de dorpsraden bepaald. Ook is er een fietstocht langs alle bomen gerealiseerd.

Inwonerspanel Zevenaar verbindt
Met het inwonerspanel vragen wij inwoners om hun mening te geven over diverse onderwerpen. Dit doen zij door zich via internet aan te melden. Er zijn ruim 500 inwoners aangesloten bij het inwonerspanel. In maart 2021 hebben we het inwonerspanel ingezet voor vragen over afvalinzameling.

Nieuwe vormen van participatie
De coronatijd vraagt om nieuwe, niet altijd meest effectieve, vormen van inwonersparticipatie. Het is belangrijk om bewoners te blijven betrekken bij nieuwe ontwikkelingen. Om die reden zijn informatieavonden digitaal georganiseerd, zoals bijvoorbeeld voor de ontwikkeling van Waayakkers, Vestersbos en de vastgoedlocaties. Omwonenden worden persoonlijk uitgenodigd, kunnen informatie vinden op de projectpagina en kunnen ook via een digitaal formulier op de website hun reactie achterlaten. Door middel van filmpjes en afbeeldingen wordt zo goed mogelijk in beeld gebracht wat de plannen zijn en waarover de mensen kunnen meepraten. Daarnaast wordt een pilot uitgevoerd bij de revitalisering van Angerlo, via een digitaal platform kunnen inwoners op een kaart hun opmerkingen meegeven.

Kinderburgemeester
Ondanks corona was onze kinderburgemeester Jasmijn actief. Zo heeft ze meegeholpen bij Worldcleanupday, de opening van de nationale voorleesweken en de lancering van de nieuwe geschiedenisapp Bakens. Daarnaast heeft Jasmijn in maart kinderen en jongeren opgeroepen om gedichten te schrijven over hun gevoelens over Corona. Dit heeft 5 mooie gedichten opgeleverd die in poster, in abri’s en in de krant worden gedeeld. Eind april heeft Jasmijn samen met de burgemeester jeugdlintjes uitgereikt aan kinderen of jongeren die zich de afgelopen tijd op een bijzondere manier hebben ingezet. Het eerste jaar van Jasmijn zit er inmiddels op. Er is een nieuwe wervingscampagne gevoerd en Jasmijn heeft het stokje in september overdragen aan haar opvolger Loid.

18 jarigen
Als je 18 wordt verandert er veel. Je mag stemmen, je kunt je inschrijven voor een huurwoning maar je moet ook een zorgverzekering afsluiten. Je bent nu echt ‘volwassen’ 😊. Voor het programma Zevenaar Verbindt hebben we onze jonge inwoners in het zonnetje gezet en hen gefeliciteerd met de mijlpaal van 18 jaar. Inwoners die bijna 18 jaar zijn, hebben een kaart gekregen van de gemeente (per post). Naast de felicitatie is er op de kaart verwezen naar www.zevenaar.nl/18jaar. Op deze speciale pagina vinden de bijna 18 jarigen allerlei informatie. Daarnaast is er een feestelijke video zichtbaar van burgemeester Lucien van Riswijk.

Voor de uitvoering van een aantal taken werken we samen in verbonden partijen. Meer dan voorheen gaan wij ons als samenwerkingspartner inzetten om binnen de samenwerkingsverbanden de gezamenlijk bepaalde doelstellingen te halen. Dat kan door posities in te vullen binnen het dagelijks bestuur of door een trekkersrol binnen een portefeuilleoverleg of bestuurscommissie te vervullen. Dit vraagt de inzet van meer ambtelijke en bestuurlijke capaciteit. De nota Verbonden partijen, vastgesteld in 2019, is een afwegingskader voor over het aangaan van samenwerkingsverbanden. Ook geven we aan hoe we de positie van de gemeenteraad ten aanzien van die verbonden partijen kunnen versterken.

In 2020 heeft de raad ingestemd met deelname aan het nieuwe samenwerkingsverband in de regio: de Groene Metropoolregio Arnhem Nijmegen. In 2021 heeft de besluitvorming plaatsgevonden over de regionale opgaven. In de meerjarenbegroting 2022-2025 zijn daarvoor de financiële middelen vrij gemaakt.
In februari 2021 is de raad akkoord gegaan met een wijziging van governance van het gemeentelijk sportbedrijf Ataro BV. De wijziging is doorgevoerd naar aanleiding van een aanbeveling van de Rekenkamercommissie en is gericht op een beter samenspel tussen gemeente en sportbedrijf en op een betere sturing op de resultaten. De subsidierelatie wordt omgebouwd naar opdrachtgeverschap op basis van een dienstverleningsovereenkomst.
De voorbereiding van de wijziging van de gemeenschappelijke regeling Samenwerking de Liemers is 2021 afgerond en voor besluitvorming in de raad van februari 2022 doorgeleid. Overigens is gekozen voor een beperkte wijziging, omdat naar aanleiding van de nieuwe Wet gemeenschappelijke regelingen in 2022 een grondige aanpak van de regeling gewenst en noodzakelijk is.

We willen de basis op orde hebben. Dit betekent dat we lopende projecten afronden, voordat we met nieuwe projecten beginnen. We willen 'in control' zijn. Deze gedachte past binnen de professionalisering van het planmatig werken, dat een onderdeel is van het programma organisatieontwikkeling. Binnen dit programma worden de komende jaren vele activiteiten en projecten opgezet en uitgevoerd. Eén daarvan is de genoemde professionalisering. Dit traject draagt bij aan de verbetering en groei van onze kernwaarden: Resultaatgericht, Klantgericht en Samenwerkingsgericht.

Door de corona crisis is in 2021 beperkt invulling gegeven aan het zgn. Planmatig werken. Opleiding en training was in beperkte mate mogelijk. Wel heeft ondersteuning en advisering aan medewerkers plaatsgevonden.

We zijn een aantrekkelijke, professionele en duurzame werkgever en mensen werken graag bij ons in Zevenaar. Medewerkers zijn toegerust om in steeds veranderende contexten hun werk te doen. Ze zijn goed opgeleid, flexibel in hun gedrag en communicatie. We zijn in staat het werk af te stemmen op de uitdagingen in de samenleving. We nemen medewerkers mee in veranderingen en toekomstige ontwikkelingen. Zij zijn zelf actief in hun eigen loopbaanontwikkeling. We volgen de resultaten van ons HR-beleid.  Er is een veilig werkklimaat waarin we transparant en open zijn. Onze processen en werkafspraken ondersteunen dit.

De uitvoering en uitwerking van de verschillende doelstellingen om te groeien naar een moderne en professionele organisatie verloopt grotendeels volgens plan. Door Covid-19 werden we gedwongen de focus te verleggen.
In 2021 is de krapte op arbeidsmarkt toegenomen, waardoor ook wij ondervinden dat het vinden van gekwalificeerd personeel lastiger wordt. Dit vraagt ook om een herziende blik op aantrekkelijk werkgeverschap. In 2021 zijn de gesprekken gestart naar verandering in modern werkgeverschap, zoals bijvoorbeeld het hybride werken.

Voor 2021 heeft de raad een budget beschikbaar gesteld om achterstanden in te lopen. Dit is gedeeltelijk gerealiseerd en wordt afgerond in 2022.

Wij geven uitvoering aan de planning- en controlcyclus door het opstellen van een kadernota, begroting, voortgangsrapportages en jaarstukken. Beschikbare middelen zijn integraal afgewogen bij de kadernota en de begroting.  In 2021 blijven wij investeren in de doorontwikkeling van de P&C-cyclus.

De planning- en control cyclus voor 2021 bestaat uit de Kadernota, Meerjarenbegroting, 2 Voortgangsrapportages en de Jaarrekening. Deze planning- en control cyclus hebben wij volgens plan doorlopen. Alle planning- en controldocumenten zijn vastgesteld. In de beide Voortgangsrapportages monitoren wij de voortgang van de bezuinigingsmaatregelen, het Herstelplan en geven wij een actualisatie van de corona-effecten. De provincie geeft in haar toezichtsbrief naar aanleiding van de ingediende Meerjarenbegroting 2022-2025 aan dat alle begrotingsjaren een positief structureel en reëel saldo laten zien.